Deprem Belleği- 6 Mayıs 2024
Deprem bölgesinde yaşananlara, yaşamın tohumlarını atanlara, beliren filizlere dair haberler.
Antakya Atlası
“Antakya Atlası’nın Antakya’yı farklı hâlleriyle anlamaya çalışan “Antakya nedir?” serisi başladı. İlk bölümde Tuğçe Tezer’den Antakya’yı dinliyoruz.
Günaydın Antakya
Günaydın Antakya’da ise akademisyen ve sosyal bilimci Aslı Odman’a kulak veriyoruz. Felaketlerle insan arasındaki faillik ilişkisi ve deprem sonrasının sonu gelmeyecek gibi görünen suç haritasını konuşuyoruz.
Hatay'da 1 Mayıs:
'Rezerv alan istemiyoruz'
Antakya'da 1 Mayıs alanına coşku kadar sorunlar da yansıdı. Şehirlerini yeniden isteyen Antakyalılar, "Barınma haktır, rezerv alana hayır" dedi. Rezerv alana karşı örgütlenen, Gültepe, Çekmece, Gazi mahalleleri, "rezerve hayır" pankartıyla alanlara çıktı.
“Unutmak yok, affetmek yok, helalleşmek yok!”
6 Şubat depremlerinden beri kentin sesi olmaya çalışan Hatay Deprem Dayanışması da “Mülksüzleştirmeye hayır!”, “Yeniden inşa halksız olmaz!”, “Ücretsiz barınma hakkımızı istiyoruz!”, “Kontrolsüz yıkıma hayır!”, “Temiz hava hakkımız!”, “Ücretsiz öğrenci servisleri hakkımız!”, talepleriyle alandaydı.
Yaşam
Deprem bölgesinde fiyat ve kira artışı Türkiye ortalamasının üzerinde:
Mart ayında ülke genelinde konut fiyatları yüzde 57 arttı. Depremden etkilenen 11 ile bakıldığında 7 ilde artış bunun üzerinde. Hatay ve Kilis’te yıllık fiyat artışı yüzde 84, Elazığ’da yüzde 75 oldu. 11 ilde ortalama metrekare fiyatı 13 bin-19 bin TL, ortalama satış fiyatları 1.8-3 milyon TL bandında.
Martta Türkiye genelinde kira artışı yüzde 61. Kirada 10 ilde yapılan incelemede 7 ilin, ülke ortalamanın çok üzerinde olduğu görülüyor. Elazığ’da yıllık kira artışı yüzde 224, Şanlıurfa’da yüzde 154, Kilis ve Osmaniye’de yüzde 144 olarak hesaplandı. 10 ilde ortalama kira bedelleri ise 9 bin 500 TL ile 14 bin TL arasında değişiyor.
Kent
Malatya Kurucaova'da deprem konutları için seçilen alan tepki çekti
Depremlerin yerle bir ettiği Malatya Kurucaova'da 48 kişi yaşamını yitirdi. Depremden 14 ay sonra köy evi yapımı için belirlenen alanın, fay hattına çok yakın olması ve tarım arazisi olarak kullanılması köylülerin tepkisini çekti. Köylüler, bakanlığın bu karardan vazgeçerek köy evlerinin zemini sağlam bir yere yapılmasını istiyor. Vatandaşlar adına konuşan Hasan Aşkın “Bu bir cinayettir. 48 kişi burada hayatını kaybetti. Yani zemin uygun değil.” diye konuştu.
Hatay’da yapı denetim iddiası: El altından para alıyorlar
Hatay’da bir depremzede, yapı denetim firmasının 157 bin lira fatura keserek, 1,5 milyon elden ödeme istediğini, pazarlıkla 900 bin liraya indiğini iddia etti. Hatay’da az ve orta hasarlı yapıların tadilatının ardından ruhsat için son kontrolünü yapan yapı denetim firmalarının resmi faturanın dışında elden yüksek miktardan para aldığı iddia edildi. Firmalar, istedikleri meblağ almadan resmi evraka imza atmıyor.
Hatay Master Planı & Proje Sunumları
Türkiye Tasarım Vakfı Hatay Tasarım ve Planlama İş Birliği Grubu, Antakya Tarihi Kent Merkezi Koruma Amaçlı Planlama çalışmaları kapsamında geliştirilen plan ve mimari projeler sunuldu. Mimar Bünyamin Derman’ın koordinasyonunda yürütülen projede Adeas Mimarlık, Baka Mimarlık, Bilgin Mimarlık, Boran Ekinci Mimarlık, Çinici Mimarlık, DB Mimarlık, Dome + Partners, I.N.D (Inter.National.Design), Kreatif Mimarlık, NSMH, Rasa Stüdyo, Sour Studio, Stüdyo Fora Mimarlık, TeCe Mimarlık, Viva Mimarlık, WE’re Architects ve Yalın Mimarlık gibi Türkiye ve Dünya’dan önemli kuruluşlar tasarımlarıyla sürece katılıyor.
Projenin Hatay dışında yürütülmesi hatta tanıtılmasına yönelik itiraz ve eleştiriler de sürüyor. 4 Mayıs 2024’te Evrensel’de yazan Gül Köksal söz konusu planlama sürecinin çok disiplinli, açık, şeffaf, katılımcı yollar izlenerek yürütülmüş olsa da “parçacıl tasarımlara eşlik etmesi gereken rezerv alan, konut proje alanları vb. ortak bir harita üzerinde gösterilmemiş” olmasını eleştiriyor. Köksal yazısında Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi Mersin Milletvekili Perihan Koca’nın ve Hatay Akademik Meslek Odaları Koordinasyon Kurulu’nun özellikle rezerv alan uygulamasına yönelik eleştirilerini aktarıyor.
Şehir Hepimizin: Bir yılın ardından deprem bölgesinde mesleki gerçekler ve toplumsal gözlemler
Şehir Hepimizin programının bu haftaki bölümünde, Prof.Dr. İpek Akpınar ve Doç.Dr. Murad Tiryakioğlu’nun moderasyonuyla Deprem mühendisliği üzerine çalışan ve İTÜde geliştirilen hasar tespit yöntemi ekibinin içinde yer alan Doç. Dr. Uğur Demir’i dinliyoruz.
‘Maraş depremlerinin simgesi İMO binası yıkılamaz’
İnşaat Mühendisleri Odası Adana Şube Yönetim Kurulu, İnşaat Mühendisleri Odası Maraş Temsilciliği binasının rezerv alan ve yeni imar planı uyarınca başlatılan çok sayıda inşaatın arasında kaldığını ve yıkılma tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu duyurdu. Yapılan açıklamada, "Hafif hasar bile almayan Kahramanmaraş İMO Binamızı yıktırmamak için duyarlı herkesi, binamıza sahip çıkmaya çağırıyoruz” denildi.
Kültür Sanat
Antakya Medeniyetler Korosu’ndan Kilis’te Konser
Kilis Belediyesi ev sahipliğinde düzenlenen etkinlikte, Kahramanmaraş merkezli büyük depremlerde Hatay’da bulunan 7 üyesini kaybeden Antakya Medeniyetler KorosuAntakya Medeniyetler Korosu, depremde kaybettikleri üyelerini anma ve birlik mesajıyla binlerce hayranına unutulmaz bir gece yaşattı. Konser boyunca cep telefonlarının ışıklarını yakarak şarkılara eşlik eden seyirciler, koro üyelerine moral verdi.
Bir profesör ve 40 öğrencisi Hatay'da İki Kütüphane Kurdu
Aksaray Üniversitesi Eğitim Fakültesi Fen Bilimleri Eğitim Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Süleyman Yılmaz, öğrencileriyle birlikte 6 Şubat 2023'teki depremlerden etkilenen Hatay'ın Yayladağı ilçesinde 2 köy okuluna kütüphane kurmak için 3 ay önce kitap toplama kampanyası başlattı. 40 öğrenci, üniversitedeki fakülteler ile şehir merkezindeki iş yerlerini tek tek ziyaret edip, 5 bin kitap topladı.
Kadın
İşçi Filmleri Festivali Çantaları Hataylı Kadınlardan
19. Uluslararası İşçi Filmleri Festivali festival çantaları depremden sonra kurulan Rimmen Kadın Kooperatifinin atölyelerinden Mara El Sanatları Atölyesi’ndeki kadınların emeğiyle üretildi.
Kadınların temsilinde adım adım bir proje: 'Mor Merdiven'
Mor Merdiven projesi 2023’teki deprem sürecinde Hatay ve Maraş’ta başladı. Afet sonrası toparlanma sürecinde yaşanan olumsuz etkileri kadın liderliğini ve toplumsal cinsiyet eşitliğini merkeze alarak fırsata dönüştürmeyi hedefleyen bu inisiyatif, toplumsal cinsiyet eşitliğini temel alarak yerelde, günlük hayatın birçok alanında cinsiyete dayalı eşit katılımı teşvik etmeyi amaçlayan proje kapsamında birçok etkinlik, seminer ve eğitim düzenleniyor.
Dayanışma
Doktor Civanım filmindeki motosikletin orijinali depremzedeler için satışa çıkarıldı
Kemal Sunal’ın başrol oynadığı ‘Doktor Civanım’ filminde kullanılan 1971 model motosiklet, Ali Meftunzade isimli iş adamı tarafından depremin vurduğu Hatay’a getirildi. Kendisinde bulunan motosikletin filmde kullanılan araç olduğunu iddia eden Meftunzade, "Böyle güzel bir hatıranın taklidi olamaz" diyerek açık artırma usulünde satılacak motosikletten elde edilecek paranın, depremzede insanların yararı için kullanılacağını söyledi
Adalet
Maraş'ta 35 kişinin öldüğü Ezgi Apartmanı davası: Kırmızı bülten talepleri reddedildi
35 kişinin hayatını kaybettiği Ezgi Apartmanı’yla ilgili 5 sanığın yargılandığı davada mahkeme heyeti, Sami Kervancıoğlu ve Mustafa Pekel hakkında kırmızı bülten çıkarılması taleplerini reddetti.
Yaklaşık 14 saat süren duruşma sonunda mahkeme heyeti, tutuklu sanıkların tutukluluk hallerinin devamına, Samir Kervancıoğlu ve Mustafa Pekel hakkında kırmızı bülten çıkarılması ve yakalama kararının kaldırılması taleplerinin reddine, dosyanın yeni bir bilirkişiye gönderilmesine karar verip davayı 12 Temmuz’a erteledi.
103 kişinin hayatını kaybettiği Ebrar Sitesi davası ertelendi; "İlk depremde kağıt gibi çöktü, enkazda demir dahi yoktu!"
Ebrar Sitesi D Blok'ta 103 kişinin ölümü, 4 kişinin yaralanmasına ilişkin 6 sanığın yargılandığı davanın duruşması 26 Eylül'e erteledi. Depremde binadaki yakınlarını kaybedenler yıkılan apartmanın enkazında demir dahi olmadığını, binanın ilk depremde kağıt gibi çöktüğünü anlattı.
Kahramanmaraş Cumhuriyet Başsavcılığınca hazırlanan iddianamede, sanıklar hakkında "bilinçli taksirle birden fazla kişinin ölümüne ve yaralanmasına neden olma" suçundan 22 yıl altışar aya kadar hapis talep ediliyor.
51 kişinin öldüğü Furkan Apartmanı davasında 3 sanığın tahliyesine tepki
51 kişinin hayatını kaybettiği Gaziantep'in Nizip ilçesindeki Furkan Apartmanı davasında tutuklu yargılanan 4 sanıktan 3'ünün tahliye edilmesine aileler ve avukatları tepki gösterdi.
Mahkeme heyeti ayrıca, sanıklardan 51 kişinin öldüğü apartmanın fenni mesulü Yılmaz Şahin Yurtyapan'ın tutukluluk halinin devamına, avukatı aracılığıyla yakalama kararının kaldırılarak tutuklanmama güvencesine yönelik talepte bulunan firari müteahhit Abdullah Devrim S. ile kardeşi Hasan Hüseyin S.'nin talebinin reddedilerek kırmızı bültenli yakalama emrinin devamına karar vererek duruşmayı 31 Mayıs tarihine erteledi.
Deprem Bülteni Kültürhane’nin Mecra projesi kapsamında hazırlanmaktadır.
